Trzy lata Interdyscyplinarnych Studiów Europejskich
Wprowadzenie
Interdyscyplinarne Studia Europejskie (ISE) to kierunek studiów stacjonarnych II stopnia prowadzony wspólnie przez Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych i Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego. W tym roku obchodzimy trzecią rocznicę istnienia ISE. Już dwa roczniki ukończyły nasz kierunek. Wydaje nam się, że jest to doskonały moment na dokonanie podsumowania pierwszych lat działalności ISE.
Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie Wam kierunku Interdyscyplinarnych Studiów Europejskich. Zamieściliśmy w nim szereg informacji na temat ISE oraz przytoczyliśmy opinie studentów o kierunku. Ponadto podzielimy się z Wami naszymi (kadry naukowej) doświadczeniami związanymi z kierunkiem i przedstawimy Wam nowe projekty, z których studenci ISE będą mogli korzystać od roku akademickiego 2020/21. W ramach niniejszego artykułu chcemy udzielić Wam odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób ISE wyróżnia się na tle innych kierunków studiów.
Czym są Interdyscyplinarne Studia Europejskie?
Interdyscyplinarne Studia Europejskie to kierunek studiów, w toku których poruszane są zagadnienia z obszaru nauk humanistycznych (np. historii, kulturoznawstwa i literaturoznawstwa) i społecznych (tj. europeistyki, politologii, socjologii i stosunków międzynarodowych). Znacząca część zajęć na kierunku – 20% - prowadzonych jest w języku angielskim. Na ISE studenci mogą uczyć się również języka niemieckiego w ramach dodatkowego, specjalistycznego lektoratu.
Zajęcia są prowadzone przez zróżnicowaną grupę naukowców: etnologów, germanistów, historyków, historyków sztuki, kulturoznawców, literaturoznawców, politologów i socjologów. Od przyszłego roku akademickiego grono to uzupełni nowy pracownik Centrum, profesor Sören Jens Brinkmann.
Na Interdyscyplinarne Studia Europejskie nie składają się tylko zajęcia. Studenci ISE mieli możliwość uczestniczyć w licznych konferencjach, seminariach, szkołach letnich i warsztatach organizowanych przez CSNE. Spośród wielu wydarzeń wspomnimy przykładowo tutaj o kilku: wykładzie prof. Karola Sauerlanda Karl Dedecius. Droga z Łodzi przez Weimar do Frankfurtu nad Menem, spotkaniu autorskim z prof. Andrzejem Gwoździem, autorem książki Kino na biegunach. Filmy niemieckie i ich historie 1949-1991, wykładzie prof. Barbary Thériault pt. 'Die bodenständigen'. Writing Sociology as Feuilletons, spotkaniu autorskim z Sylwestrem Zagulskim, autorem książki Bliscy znajomi czy obojętni sąsiedzi, Międzynarodowej Konferencji Naukowej Poetiken der Vielheit. Transnationale Literatur in den deutschsprachigen Diskursräumen, workshopie Papal Diplomacy. The Popes and Construction of a Transnational Public, czy też Międzynarodowej Konferencji Naukowej Europe from the Outside / Europe from the Inside. Studenci ISE brali czynny udział w organizacji niektórych imprez. Zorganizowali własny panel na ostatniej spośród wymienionych konferencji.
Dodatkowo, w trakcie studiów studenci ISE mogą korzystać z programu Erasmus+ umożliwiającego im pobyt na uczelni zagranicznej i odbycie praktyk zawodowych w jednym z państw członkowskich Unii Europejskiej.
Opinie studentów o kierunku
Największym zainteresowaniem studentów ISE cieszyły się zajęcia z obszaru kulturoznawstwa i socjologii, a także te, które były poświęcone społeczno-politycznym problemom Unii Europejskiej i Polski. Zdaniem studentów ISE istotną zaletą kierunku było to, że duża część zajęć przybierała formułę otwartą, nastawioną na interakcję i bardziej na pytania niż (proste) odpowiedzi. Dla większości studentów ważna była możliwość wyrażenia w trakcie zajęć własnego zdania i aktywnego uczestnictwa w dyskusji. W związku z tym, że zajęcia prowadzone są w małych grupach, było to bezproblemowe. Studenci podkreślali również, że bardzo przypadły im do gustu zajęcia, w trakcie których mogli samodzielnie lub w grupach wykonać określone zadania (np. przygotować przemówienie, przeprowadzić analizę SWOT).
Według studentów ISE istotnym plusem kierunku jest również to, że 20% zajęć odbywa się w języku angielskim. Podkreślali oni, że możliwość studiowania nieodpłatnie w języku obcym w Polsce jest bardzo rzadko spotykana, co jeszcze bardziej zwiększa atrakcyjność ISE.
Nasi studenci stwierdzili, że istotnym atutem ISE jest możliwość udziału w programie Erasmus+. Praktycznie każdy zainteresowany student miał możliwość wyjazdu do jednego z uniwersytetów znajdujących się w Unii Europejskiej (60% z nich zdecydowała się na to). Większość studentów bardzo wiele skorzystała z wyjazdu - dla każdego było to jedno z najważniejszych i najciekawszych doświadczeń w toku studiów.
Warto podkreślić, że w ramach wielu innych kierunków studenci rezygnują z udziału w programie Erasmus+ tłumacząc to tym, że mogą napotkać się na liczne problemy ze strony władz ich Instytutu/Wydziału po powrocie do kraju. Studenci ISE podkreślali, że na takie nieprzyjemności nie natknęli się w Centrum. Było odwrotnie – twierdzili, że współpraca z pracownikami naukowymi Centrum była bezkonfliktowa i bez problemu mogli zaliczyć zajęcia po powrocie z wyjazdu.
Dużym zainteresowaniem studentów cieszyły się również zagraniczne praktyki absolwenckie w ramach programu Erasmus+. Uzyskanie doświadczenia zawodowego poza granicami naszego kraju w istotny sposób poprawiło ich sytuację na rynku pracy.
Studenci ISE wskazywali, że Centrum wyróżniało się na tle innych placówek naukowych dużą liczbą konferencji, seminariów i warsztatów. Ich zdaniem każdy student mógł znaleźć dla siebie co najmniej jedno wydarzenie w roku, w którym chciał partycypować jako słuchacz bądź jeden z organizatorów.
Refleksje pracowników naukowych
Większość studentów trafiających na ISE to bardzo zdolni i zaangażowani, a jednocześnie dobrze przygotowani młodzi ludzie, których nie trzeba motywować do pracy. W związku z tym, że studenci ISE ukończyli bardzo odmienne kierunki na studiach licencjackich – m.in. dyplomację europejską, ekonomię, komunikację wizerunkową, kulturoznawstwo, filologię hiszpańską, filologię rosyjską, judaistykę, stosunki międzynarodowe czy też zarządzanie projektami społecznymi – dyskusje na zajęciach były żywiołowe i pouczające. Poszczególni studenci analizowali bowiem to samo zjawisko (np. problem bezdomności, homofobii czy przemocy w państwach UE) z bardzo różnych perspektyw (choćby ekonomisty, kulturoznawcy czy też specjalisty do spraw polityki międzynarodowej). W ten sposób byli w stanie rozwinąć swoje umiejętności analityczne i komunikacyjne.
W przeciągu 3 lat istnienia kierunku wśród większości studentów dostrzegliśmy bardzo pozytywne zmiany. Znacząco zwiększyli swoje zdolności w zakresie formułowania i zbijania argumentów, współpracy w grupie i kierowania zespołem. Ponadto rozwinęli się w zakresie wyszukiwania informacji i danych do projektu oraz wyciągania logicznych wniosków na ich podstawie. Nie ulega wątpliwości, że w toku studiów w sposób istotny poprawili znajomość języka angielskiego.
Studenci ISE wykazali się dużą oryginalnością przy doborze tematów prac magisterskich. Wśród nich można wyróżnić prace z zakresu nauk o bezpieczeństwie (np. praca podejmująca problematykę bezpieczeństwa informacyjnego Polski), literaturoznawstwa (np. praca poświęcona Poznańskiej Bibliotece Niemieckiej) i stosunków międzynarodowych (np. prace dotyczące pomocy humanitarnej lub pomocy rozwojowej). Ponadto powstało szereg prac o charakterze interdyscyplinarnym, łączącym takie dyscypliny naukowe, jak historia, kulturoznawstwo, politologia, socjologia i stosunki międzynarodowe. W tym kontekście można mówić np. o pracy poruszającej problematykę podziałów społecznych w wielokulturowym mieście; pracy mającej na celu zbadanie wizerunku państwa na podstawie filmów dokumentalnych; pracy poświęconej implementacji doktryny Kościoła katolickiego przez hierarchów kościelnych w trakcie kryzysu migracyjnego; czy też pracy, w której zbadano sposób upamiętniania nieheteronormatywnych ofiar II wojny światowej. Wszystkie ww. prace były dobrze skonstruowane, logiczne i potwierdzały wysokie zdolności analityczne oraz wiedzę studentów.
Z naszego punktu widzenia poważnym wyzwaniem jest zachęcenie studentów ISE do nauki języka niemieckiego. Staramy się to zrobić poprzez specjalistyczny lektorat z języka niemieckiego, dzięki któremu wszyscy zainteresowani mogą poprawić swoje zdolności językowe.
Nowości
Od roku akademickiego 2020/21 uruchamiamy nowe projekty, których celem jest poszerzenie wiedzy i kompetencji studentów w interesujących dla nich obszarach, a także rozwinięcie umiejętności organizacyjnych, komunikacyjnych i technicznych. Stawiamy na indywidualne podejście do studentów. To od Was zależy, czy będziecie chcieli korzystać z niniejszych projektów.
- W roku akademickich 2020/21 roku studenci ISE będą mieli możliwość nagrywania własnych spotów i podcastów w dobrze wyposażonej i przystosowanej do tych celów sali w Centrum.
- Od przyszłego roku akademickiego ruszamy z projektem „Budżet studencki na publikacje naukowe do biblioteki Centrum”, dzięki któremu studenci będą mogli dotrzeć do najnowszych publikacji naukowych i zwiększyć swoją wiedzę naukową. W ramach tego projektu studenci ISE będą mogli proponować zakup publikacji naukowych do biblioteki Centrum. Publikacje te będą (w wersji papierowej bądź elektronicznej) dostępne dla wszystkich studentów kierunku.
- W przyszłym roku akademickim Centrum będzie dofinansowywało wspólne działania studentów ISE oraz studentów uczęszczających na zajęcia w Centrum w ramach programu Erasmus+, których celem będzie zorganizowanie własnego panelu naukowego czy też warsztatu.
Czym się różni ISE od innych kierunków? Podsumowanie
Interdyscyplinarne Studia Europejskie można postrzegać jako interesującą alternatywę dla innych kierunków studiów z obszaru nauk humanistycznych i społecznych. Do najważniejszych różnic można zaliczyć:
- interdyscyplinarny charakter kierunku umożliwiający studentom nabycie umiejętności analizowania świata zarówno z perspektywy nauk humanistycznych, jak i społecznych;
- kameralny charakter studiów. Zajęcia odbywają się w małych grupach, co pozwala wszystkim studentom aktywnie uczestniczyć w zajęciach;
- postawienie na język angielski. 20% zajęć odbywa się w tym języku. Takie rozwiązanie stanowi wyjątek wśród bezpłatnych kierunków studiów;
- dodatkowa możliwość nauki języka niemieckiego. Oferujemy specjalistyczny lektorat, który pomoże Ci znacząco poprawić znajomość języka niemieckiego;
- udzielanie pomocy studentom w zakresie korzystania z programu Erasmus+. Twierdzimy, że po prostu warto wyjechać za granicę i poznać lepiej Europę;
- możliwość uczestniczenia (biernego – jako słuchacz oraz czynnego – jako organizator i prelegent) w konferencjach, warsztatach i seminariach organizowanych przez Centrum;
- gotowość do zmian i ulepszania kierunku. Od roku akademickiego 2020/21 studenci ISE będą mogli rozwijać swoje umiejętności komunikacyjne i techniczne (w Centrum będzie dostępna świetnie wyposażona sala, w której będzie można nagrywać spoty i podcasty). Ponadto zyskają łatwy dostęp do nowych publikacji naukowych poprzez program „Budżet studencki na publikacje naukowe do biblioteki Centrum”.
Mamy nadzieję, że udało nam się zainteresować Was Interdyscyplinarnymi Studiami Europejskimi. Gdybyście mieli jakieś pytania, zachęcamy do kontaktowania się z nami.
dr Maciej Olejnik
Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.
Adres poczty elektronicznej jest chroniony przed robotami spamującymi. W przeglądarce musi być włączona obsługa JavaScript, żeby go zobaczyć.