Warsztat metodyczny polsko-niemieckiego seminarium doktorskiego Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta we Wrocławiu i Centrum Studiów nad Europą Wschodnią Uniwersytetu Ludwiga Maximiliana w Monachium.
28. - 30. września 2015, Darmstadt
Dynamika studiów kulturoznawczych oraz porównanie jako metoda - tym dwóm tematom poświęcony był tegoroczny workshop metodyczny polsko-niemieckiego seminarium doktorskiego Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta we Wrocławiu i Centrum Studiów nad Europą Wschodnią Uniwersytetu Ludwiga Maximiliana w Monachium „Polska i Niemcy we współczesnej Europie”.
Od 28. do 30. września doktoranci i doktorantki oraz profesorowie z Wrocławia i Monachium spotkali się na Mathildenhöhe w Darmstadt, gdzie byli zaproszeni przez Niemiecki Instytut Kultury Polskiej (Deutsches-Polen-Institut), partnera seminarium oraz organizatora tegorocznego workshopu. To niezwykle istotne dla prac dwunarodowego seminarium coroczne spotkanie odbyło się dzięki wsparciu Fundacji FAZIT. W workshopie wzięło udział siedmioro doktorantów oraz profesorowie Krzysztof Ruchniewicz i Ireneusz Karolewski z Wrocławia oraz Guido Hausmann z Monachium. Uczestniczyli również dr hab. Peter-Oliver Loew z Niemieckiego Instytutu Kultury Polskiej oraz zaproszony gość , dr Doris Bachmann-Medick z Uniwersytetu Justusa Liebiga w Gießen. Pani Bachmann-Medick wykładem wprowadziła w temat „cultural turns” (Zwroty kulturowe - o nowych kierunkach w naukach o kulturze), po którym nastąpiła ożywiona dyskusja.
Dodatkowo w programie spotkania znalazły się sprawozdania z postępów w pracach nad projektami rozpraw doktorskich, dyskusje i prace z tekstami dotyczącymi metod badawczych, oraz wędrówka po okolicach Darmstadt (do zamku Auerbach na wyżynach Bergstrasse), podczas której kontynuowane były wątki z rozpoczętych wcześniej dyskusji.
W konstruktywnej atmosferze wykład i dyskusje dotyczyły przydatności pojęcia przekładu w badaniach kulturoznaczych i historycznych. Ciąg dalszy refleksji metodycznej stanowiła dyskusja nad zagadnieniem porównania jako metody w badaniach historycznych.. W dyskusjach powracały odpowiedzi na pytanie o wyjątkowość badań polsko-niemieckich relacji: w jakim stopniu można posługiwać się w tym przypadku pojęciem przekładu? Jaka jest specyfika porównań w polsko-niemieckim kontekście? Czy w tym kontekście przekłady i porównania nie powinny mieć innych założeń? Skąd wynikają specyficzne drogi badań polsko-niemieckich kontaktów, uwzględniwszy aspekt metodyczny i pojęciowy?
Doskonałym miejscem dla takich refleksji był Niemiecki Instytut Kultury Polskiej. Owocami spotkania okazało się nie tylko zacieśnienie współpracy w ramach seminarium doktorskiego, lecz również umiejscowienie badań nad polsko-niemieckimi relacjami na mapie kulturoznawstwa. Badania historii relacji polsko-niemieckich z perspektywy porówań historycznych czy teorii przekładu wydają się możliwe. Świadczą o tym również poszczególne projekty prac doktorskich, prezentowane oraz dyskutowane w trakcie seminarium.
------------------------------------
Tekst: Lukas Becht
Tłumaczenie: Milena Migut