Agnieszka Grzeszczuk
8. edycja przeglądu filmowego „Obrazy historii”. „NRD na filmowo – dawniej i dziś”
Cykl filmów ósmej edycji "Obrazów historii" - pokazy filmowe w Gliwicach, Katowicach i Wrocławiu.
Ósma edycja cyklu filmowego „Obrazy historii”, zainaugurowanego przez Towarzystwo Polsko-Niemieckie w Krakowie w roku 2007, poświęcona będzie częściowo filmom pochodzącym z kraju dziś już nieco zapomnianego, który po wydarzeniach 1989 roku zniknął z mapy Europy, niegdyś jednak posiadał nie tylko kluczowe znaczenie polityczne i militarne, ale także ciekawą kulturę i obyczajowość. Wielu Polaków pamięta jeszcze wyjazdy do Niemieckiej Republiki Demokratycznej, jak przewrotnie nazywały się Niemcy wschodnie, bratniego kraju socjalistycznego, w którym wprawdzie mówiono językiem najeźdźcy z czasów drugiej wojny światowej, który jednakowoż, dzięki antyfaszystowskiemu mitowi założycielskiemu i przynależności do Układu Warszawskiego, wydawał się mniej obcy i bardziej przyjazny niż znajdująca się po drugiej stronie muru berlińskiego Republika Federalna Niemiec. Z czasem imperialistyczne, jak głosiła ówczesna nomenklatura, Niemcy zachodnie stały się dla Polaków aspirujących do wyższego standardu ekonomicznego częstym celem podróży. Ich międzynarodowy obraz oraz znaczenie polityczno-gospodarcze spowodowały zaś, iż dziś, gdy mówimy o niemieckiej kulturze sprzed upadku muru berlińskiego, mamy na myśli zwykle kulturę RFN.
Organizując ósmą edycję przeglądu „Obrazy historii” pragniemy z jednej strony przypomnieć obraz obyczajowości i życia codziennego w NRD, z drugiej zaś wydobyć z cienia twórczość filmową tego kraju, godną uwagi zarówno pod względem estetycznym, jak i tematycznym. Chcielibyśmy również zwrócić uwagę na podobieństwa między ustrojem społeczno-politycznym istniejącym w Polsce Ludowej i u jej dawnego zachodniego sąsiada oraz wskazać na zainteresowanie, jakim nasz kraj cieszył się u jego obywateli, o czym nie zawsze wiemy lub pamiętamy.
W programie tegorocznego cyklu znalazły się produkcje z czasu istnienia NRD oraz takie, które powstały już w zjednoczonych Niemczech, ale poświęcone zostały tej problematyce. Znajdują się wśród nich filmy takie jak „Mordercy są wśród nas” Wolfganga Staudtego – zrealizowany według tradycji ekspresjonistycznej, pierwszy niemiecki obraz rozliczeniowy dotyczący drugiej wojny światowej, „Klucze” Egona Günthera – tragikomiczna historia podróży pary młodych Niemców do Polski, będąca jednocześnie subtelnym filmowym hołdem złożonym Krakowowi oraz „Nietykalna”, osobisty i niezwykle wyrafinowany pod względem estetycznym dramat Oskara Roehlera, opowiadający o jego matce, zachodnioniemieckiej pisarce zafascynowanej socjalizmem. W ostatni dzień przeglądu widzowie będą mogli zobaczyć wielokrotnie nagradzany dokument Martena Persiela „This ain’t California” ukazujący subkulturę skateboardingu w NRD.
Zapraszamy na pokazy filmowe w Gliwicach, Katowicach i Wrocławiu!
Gliwice: 28.11-3.12.2014
Katowice: 6-8, 10, 12, 14.12.2014
Wrocław: 12.12-17.12.2014
Organizator: Towarzystwo Polsko-Niemieckie w Krakowie
Współorganizatorzy:
- Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego
- Instytut Goethego
- DEFA
- Deutsche Kinemathek
- Nowy Styl
- Odra-Film
- Silesia-Film
- Kino Amok w Gliwicach
- Sieć Kin Studyjnych
- Dom Norymberski w Krakowie
- Filmoteka Narodowa
Projekcja filmu "Uczcie się Polski" oraz panel dyskusyjny
Film Magdaleny Gwóźdź i Róży Romaniec zasługuje na szeroki odbiór. Jest to jeden z niewielu filmów ostatnich lat, który może trafić bez problemów do polskiego i niemieckiego widza. Polak dowie się o nielicznych śmiałkach, opozycjonistach z NRD, którzy interesowali się Polską, a po utworzeniu Solidarności starali się wspierać ją i inicjować akcje poparcia w swoich środowiskach. Takie działania oczywiście od razu przyciągnęły czujne oko STASI. Jeden z tych sympatyków „polskiej epidemii” rozsyłał kartki na święta z hasłem „Uczcie się Polski”, inny jeździł ulicami Jeny z polską flagą przyczepioną do bagażnika rowerowego i napisem „Solidarność z polskim narodem”. Takich historii znajdziemy w filmie więcej. Wspólna dla wszystkich tych osób była słona kara za te solidarnościowe odruchy. Orzeczone wyroki więzienia sięgały czterech lat. Natomiast niemiecki widz dowie się więcej o Polsce lat 70. i 80., o warunkach funkcjonowania opozycji antykomunistycznej, stosunkach polsko-enerdowskich.
W filmie przybliżono także strajk głodowy w więzieniu w Cottbus, który skazani ogłosili na znak solidarności z Polakami po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu 1981 r. Jest to jedyne znane tego rodzaju wydarzenie w krajach bloku wschodniego! Ok. 300 więźniów przetrzymywanych w Cottbus zainicjowało strajk po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego. Rozpoczął się 14 grudnia i trwał przez trzy dni. Reżyserki filmu dotarły do kilku osób wtedy strajkujących. Po raz pierwszy widzimy ich twarze, możemy usłyszeć ich wspomnienia. Po zjednoczeniu Niemiec więzienie było czynne do początku nowego stulecia, potem je zlikwidowano, a obiekt wystawiono na sprzedaż. Wtedy też doszło do niecodziennej sytuacji. Byli więźniowie postanowili wykupić budynek i stworzyć w nim Centrum Praw Człowieka Cottbus e.V. (Menschenrechtszentrum Cottbus e.V.).Dzisiaj w celach więzienia można obejrzeć wystawy stałe i czasowe. Wątek Polski odgrywa tu znaczącą rolę.
Współautorka filmu, Magdalena Gwóźdź, przyznaje, że był to materiał historyczny dość trudny do przełożenia na język filmu, przemawiający tak samo do Niemców i Polaków. „Oczywiście opozycja w NRD nie była takim masowym ruchem jak u nas w Polsce, co powtarzali nasi bohaterowie w tym filmie. To były małe grupy ludzi. Ale to, co oni robili, ma ogromne znaczenie moralne dla Polaków, którzy znali się wtedy z Niemcami i utrzymywali kontakty z obywatelami NRD” – mówi Magdalena Gwóźdź. Potwierdził to w wywiadzie dla Deutsche Welle Bogdan Borusewicz, który bezpośrednio po niemieckiej premierze w spontanicznym geście zaprosił na scenę obecnych na sali i pokazanych w dokumencie kilku więźniów politycznych z więzienia w Cottbus. „Uważam, że film jest dobry, bo w tym filmie jest dialog, dialog polsko-enerdowski, który przechodzi w dialog polsko-niemiecki. I widać w nim, że my się rozumiemy. I po to jest ten film, żeby pokazywać te czasy, by także teraz nastąpiło zbliżenie i porozumienie. A z tymi ludźmi z więzienia w Cottbus spotkam się po raz drugi, bo są mi bardzo bliscy” – powiedział Borusewicz.
Prezentacja katalogu "Willy Brandt. 100-lecie urodzin"
W Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego odbędzie się wydarzenie podsumowujące konkurs na mural zdobiący ścianę budynku Centrum. W planach między innymi rozdanie dyplomów oraz prezentacja katalogu z pracami zgłoszonymi na konkurs.
Głównym założeniem projektu było przypomnienie postaci Willy’ego Brandta młodym pokoleniom Polaków oraz utrwalenie i spopularyzowanie jego wkładu w proces pojednania polsko - niemieckiego. Główną inspiracją takiego przedsięwzięcia były dwa ważne wydarzenia. 18 grudnia ubiegłego roku świętowaliśmy 100. rocznicę urodzin patrona naszego Centrum, Willy'ego Brandta, wybitnego niemieckiego polityka i męża stanu. W tym roku będziemy obchodzić 55. rocznica wyboru Willy'ego Brandta na kanclerza Republiki Federalnej Niemiec.
W maju tego roku kolegium konkursowe postanowiło wyłonić zwycięzców. W ławie jury zasiedli: Prorektor UWr prof. Adam Jezierski, Rektor ASP prof. Piotr Kielan, Prof. Krzysztof Ruchniewicz, Knut Dethlefsen Dyrektor Biura Fundacji Friedricha Eberta w Warszawie, Prezes Keim Farby Mineralne Sp. z o.o. Wojciecha Laska, dr Jacek Przygodzki, Rzecznik UWr i Redaktor Tomasz Sikora.
Wydarzenie odbędzie się 09.12.2014 o godzinie 16:00 w budynku Centrum W. Brandta UWr. przy ulicy Strażniczej 1-3 we Wrocławiu. Rozdanie nagród i podsumowanie całego projektu poprowadzą prof. dr hab. Krzysztof Ruchniewicz z ramienia CSNE UWr. oraz prof. dr hab. Jacek Jarczewski z ASP.
Cały projekt jest współorganizowany przez nasze Centrum oraz Akademię Sztuk Pięknych im. Eugeniusza Gepperta we Wrocławiu.
Serdecznie zapraszamy!
Więcej informacji w archiwum aktualności TUTAJ i TUTAJ. Zdjęcia można pooglądać pod tym LINKIEM oraz w tym MIEJSCU.
Prezentacja książki "Magik" już w najbliższą środę.
Racjonalizm europejski. Wykład profesora Jana Woleńskiego.
Zapraszamy na wykład profesora Jana Woleńskiego w ramach cyklu Europea Una, który odbędzie się w Centrum Wiedzy Academia Europaea (Rynek 13, Wrocław) 27 listopada o godzinie 18:00.
Jan Woleński był profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego a od 2014 roku pełni funkcję prorektora Wyższej Szkoły Informatyki i Zarządzania z siedzibą w Rzeszowie. Jest członkiem kilkudziesięciu prestiżowych organizacji naukowych działających w Europie i świecie m.in. Polskiej Akademii Nauk (przewodniczący Komitetu Etyki w Nauce PAN), Polskiej Akademii Umiejętności, Institute International de Philosophie, American Mathematical Society. Inicjator wielu konferencji naukowych poświęconych polskiej filozofii zorganizowanych za granicą, m. in. w Jerozolimie, Montrealu, Paryżu, Wiedniu i Tel Avivie. Laureat wielu nagród. W 2011 r. odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2013 roku laureat prestiżowej Nagrody Fundacji na rzecz Nauki Polskiej w obszarze nauk humanistycznych i społecznych - powszechnie uznawanej za polskiego Nobla.
Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego jest współorganizatorem cyklu Europae Una. Na wykład zapraszają również Centrum Wiedzy Academia Europaea oraz Instytut Politologii Uniwersytetu Wrocławskiego.
Wstęp na wykład jest bezpłatny.
Wejściówki nie są wymagane.