-
Workshop: "Contested solidarity: perceptions and attitudes towards the Russian war against Ukraine in Latin America and Europe"
Written by agnieszka
-
Polska i Niemcy przed nowymi wyzwaniami
Written by Agnieszka Grzeszczuk
-
Studenci przepytają polityków
Written by Agnieszka Grzeszczuk
-
"Prosto stój, gdy inni siedzą..." - wokół Tygodnia Filmu Niemieckiego
Written by agnieszka
-
Kartuzy. Debata naukowa "Kaszuby a Dolny Śląsk"
Written by agnieszka
agnieszka
Już jest kolejny tom w serii "Polska - Niemcy. Wspólna historia"
Narody w kontakcie i w konflikcie. Stosunki polsko-niemieckie 1806-1918
Polska - Niemcy: Wspólna historia, t.3
Autorzy: Jörg Hackmann, Marta Kopij-Weiß
Tłumaczenie: Marta Kopij-Weiß, Ewa Szymani
Język publikacji: polski
Oprawa: twarda
Wymiary: 140 x 200 mm
Liczba stron: 332
ISBN: 978-83-66810-14-3
Wydawca: Wydawnictwo Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta UWr
Jak można opowiedzieć wspólną historię polsko-niemiecką od czasów napoleońskich do I wojny światowej? Na początku tej epoki nie istniało ani państwo polskie, ani niemieckie w rozumieniu XX-wiecznym. Mieszkańcy terytorium Rzeczypospolitej znajdowali się pod władzą trzech imperiów, a Cesarstwo Niemieckie, które powstało pod dominacją Prus w 1871 r., miało znaczną mniejszość polską.
W omawianym tu okresie również oba narody, niemiecki i polski, przeżyły głęboką ewolucję. Tożsamości narodowe początkowo kształtowane były przez elity społeczne – szlachtę w Polsce i burżuazję w Niemczech – w obu społeczeństwach z udziałem intelektualistów. Na początku XX wieku zjawiskiem masowym stał się nacjonalizm, a wcześniejsza solidarność narodowa ustąpiła miejsca postrzeganiu sąsiada jako wroga.
Czy zatem w ogóle istniały cechy wspólne obu narodom w fazie narastającego konfliktu? Rozpatrywanie kontaktów polsko-niemieckich wyłącznie z perspektywy doświadczeń XX wieku byłoby krótkowzroczne. W omawianej tu epoce istniały jednak liczne powinowactwa w sferach kultury, polityki i w życiu codziennym, co prawda znacznie węższe niż po roku 1918.
Książkę w wersji papierowej oraz elektronicznej można nabyć na stronie Europejskiego Stowarzyszenia Badań Niemcoznawczych: esbn.pl
Porządek rzeczy. Relacje z przedwojennymi przedmiotami na ziemiach zachodnich - publikacja Anny Kurpiel oraz Katarzyny Maniak
Anna Kurpiel, Katarzyna Maniak,
Porządek rzeczy. Relacje z przedwojennymi przedmiotami na ziemiach zachodnich
(przypadek Wrocławia i Szczecina)
z fotografiami Łukasza Skąpskiego
wyd. WUJ, Wyd. Akademia Sztuki w Szczecinie, Kraków 2023
Porządek rzeczy. Relacje z przedwojennymi przedmiotami na ziemiach zachodnich (przypadek Wrocławia i Szczecina) to książka o postawach i praktykach wywołanych przez przedwojenne rzeczy we współczesnym Wrocławiu i Szczecinie. Termin „poniemieckie”, potoczne określenie przedmiotów pozostawionych na ziemiach włączonych w granice Polski po II wojnie światowej, sugeruje, że „niemieckie" to minione i pozbawione ciągu dalszego.
Badania etnograficzne prowadzone z wykorzystaniem narzędzi sztuki pokazują coś przeciwnego. Proces przysposabiania wciąż trwa, relacje pomiędzy ludźmi a rzeczami są kontynuowane, odkrywane i zawiązywane na nowo. Książka poświęcona jest więc sposobom używania przedwojennej spuścizny oraz rozłożonym w czasie aktom jej przejęcia i posiadania. Opisujemy rzeczy spokrewnione, uklasowione, rzeczy na sprzedaż, rzeczy użyteczne, a także te, które w integralny sposób należą do przestrzeni domu. Współtworzą one sieć powiązań wymykającą się kontynuowanemu od powojnia biało-czarnemu oglądowi rzeczywistości, według którego postawy wobec przeszłości określane są jednoznacznie jako jej afirmacja bądź wyparcie.
Opowieść o relacjach z przedmiotami tworzą dwie oddzielne, choć powstające równolegle narracje: tekst i esej wizualny autorstwa Łukasza Skąpskiego. Wspólnie koncentrują się na pytaniu o znaczenia, jakie dla mieszkanek i mieszkańców polskich miast ma niemiecka przeszłość.
Książka jest efektem projektu Rzeczy(wistości) w przestrzeni postkonfliktu. Znaczenia przedmiotów w tworzeniu się światów wyobrażonych Wrocławia i Szczecina finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki (umowa nr UMO-2018/31/D/HS3/00778).
O Autorach
Anna Kurpiel – dr, etnolożka i antropolożka kultury, adiunktka w Katedrze Nauk Społecznych i Ekonomicznych Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. W. Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego. Badania terenowe prowadzi w Polsce (na ziemiach zachodnich) i w Republice Macedonii Północnej. Autorka książki Cztery nazwiska, dwa imiona. Macedońscy uchodźcy wojenni na Dolnym Śląsku. Interesuje się dziedzictwem kulturowym, szczególnie na terenach (post)migracyjnych i tranzytowych oraz antropologią pamięci.
Katarzyna Maniak – dr, antropolożka kultury, adiunktka w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jej zainteresowania badawcze obejmują dziedzictwo kulturowe i jego społeczne oddziaływanie oraz relacje pomiędzy antropologią i sztuką. Prowadzi badania skupione na pojęciu własności i antropologii pracy. Autorka kilkunastu publikacji naukowych poświęconych ww. tematyce oraz projektów wystawienniczych.
Łukasz Skąpski – jeden z najciekawszych artystów polskich, w latach 2012-2018 kierownik Katedry Fotografii na Wydziale Malarstwa i Nowych Mediów Akademii Sztuki w Szczecinie, absolwent Wydziału Malarstwa ASP w Krakowie. Zajmuje się fotografią, instalacją, obiektami, wideo, etc. W latach 1988-1991 mieszkał w Chinach, obecnie w Szczecinie. Pobyt w Pekinie zaowocował zainteresowaniem artysty tematyką polityczną. Tam też artysta odkrył dla siebie metodę posługiwania się zbiorem w sztuce. Od 2001 roku jest członkiem założycielem Supergrupy Azorro, która na trwałe zapisała się w polskiej sztuce wideo. W ostatnich latach główny akcent w jego twórczości kładzie się na tematy społeczno-polityczne.
Publikacja pokonferencyjna "(In)equalities. Faces of modern Europe"
Wiktoria Morawska, Maciej Olejnik (red.). (In)equalities. Faces of modern Europe.
Wrocław: Wydawnictwo Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego, 2023.
Książka poświęcona jest problematyce nierówności we współczesnej Europie. Autorzy artykułów reprezentują rozmaite ośrodki badawcze z całego świata oraz różne dyscypliny naukowe (m.in. z zakresu nauk humanistycznych, prawnych i społecznych). Niniejsza praca ma charakter interdyscyplinarny.
Monografia stanowi zwieńczenie 2. Międzynarodowej Konferencji Naukowej pt. „Nierówność. Oblicza Współczesnej Europy”, która odbyła się w listopadzie 2021 r. w Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego (CSNE).
Publikacja została przygotowana w języku angielskim. Składa się z pięciu rozdziałów (łącznie dwadzieścia sześć artykułów). Pierwszy rozdział poświęcony jest nierównościom w odniesieniu do mniejszości. Kolejny dotyczy problemu nierówności płci, natomiast trzeci skupia się na zjawisku nierówności w przestrzeni cyfrowej. Czwarty rozdział koncentruje się na nierównościach w kontekście różnych polityk publicznych Unii Europejskiej, podczas gdy ostatni poświęcony jest różnym filozoficznym sposobom rozumienia nierówności.
Absolwentka Interdyscyplinarnych Studiów Europejskich (kierunku stacjonarnych studiów magisterskich, prowadzonego przez Wydział Nauk Historycznych i Pedagogicznych oraz CSNE na Uniwersytecie Wrocławskim) jest autorką artykułu oraz współredaktorką naukową monografii. Ponadto w przygotowaniu pracy wzięli udział inni studenci ISE oraz członkowie Koła Naukowego Interdyscyplinarnych Działań Europejskich, funkcjonującego przy CSNE. Pełnili oni funkcję korektorów oraz asystentów redaktorów.
--
Konferencja: Powstanie ludowe w NRD. Historia - Literatura i film - Pamięć
Organizatorzy: Katedry historii najnowszej, literatury i kultury Niemiec oraz pracownia badań nad filmem i kulturą audiowizualną niemieckiego obszaru językowego w Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego
Powstanie ludowe w NRD. Historia - Literatura i film - Pamięć
Przypadająca w tym roku 70. rocznica jednego z pieszych wystąpień antykomunistycznych w Bloku Wschodnim, 17 czerwca 1953 roku, jest dobrą okazją do przypomnienia tych wydarzeń, pokazania ich funkcjonowania w literaturze i filmie, podzielenie się obecną pamięcią o nich.
W czasie sesji poświęconej wydarzeniom w NRD i ich skutkom chcemy poruszyć tematy, które bilansują stan badań, a także ukazują przebieg, reakcje służb specjalnych w Polsce i NRD, przybliżają różne pozycje pisarzy, aż w końcu echa prasowe obecnie w Polsce i Niemczech.
Mamy wrażenie, że wydarzenia te w Polsce - w przeciwieństwie do naszego zachodniego sąsiada, Niemiec, nie znajdą większego zainteresowania. Sytuacja ta nie zmienia się od dekad. Z tych też powodów na koniec posiedzenia organizujemy dyskusję panelową, w której chcemy podjąć kwestie tradycji buntów społecznych w Polsce i Niemczech.
W sesji wezmą udział specjaliści, który od lat zajmują się problematyką enerdowską i relacjami polsko-enerdowskimi. Dodatkowym punktem ciężkości będzie zwrócenie uwagi na regionalne echa powstania w Polsce na przykładzie Górnego Śląska i mniejszości niemieckiej.
Program (update: 31.05.2023r.)
Miejsce: Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego
Data: 14 czerwca 2023 roku
Godz. 11.00-13.30
Historia
Krzysztof Ruchniewicz: Powstanie ludowe w NRD: stan badań, przebieg i skutki.
Dariusz Wojtaszyn: Wpływ powstania czerwcowego na funkcjonowanie wschodnioniemieckiej służby bezpieczeństwa
Filip Gańczak: "Prowokacja berlińska”. Powstanie czerwcowe w NRD w materiałach tajnych służb PRL
Adriana Dawid: Echa powstania na Górnym Śląsku wśród mniejszości niemieckiej
Przerwa na lunch
14.30-16.00
Literatura i film
Marek Zybura: Powstanie ludowe w literaturze NRD
Daniel Pietrek: Młodzi intelektualiści w przededniu wydarzeń czerwcowych na podstawie "Dzienników" H. Bienka
Andrzej Dębski: Powstanie ludowe w niemieckich kronikach filmowych
Przerwa na kawę
16.15-16.45
Pamięć
Jacek Lepiarz: 70 rocznica powstania ludowego w polskich i niemieckich mediach
17.00-19.00
Dyskusja panelowa
"Znaczenie powstania ludowego dla polskiej i niemieckiej tradycji buntów społecznych”
Uczestnicy:
Adriana Dawid, Leszek Szaruga, Marek Zybura
Moderacja: Piotr Przybyła
Ostatni wykład z cyklu "Ludzie Pogranicza" - "Rozjaśniający współczesność. Wkład Martina Pollacka w budowanie dialogu międzykulturowego"
Centrum im. W. Brandta zaprasza na ostatni już wykład w ramach cyklu "Ludzie Pogranicza". Wykład pt. "Rozjaśniający współczesność. Wkład Martina Pollacka w budowanie dialogu międzykulturowego" zaprezentuje Artur Białachowski. Spotkanie odbędzie się w środę 7 czerwca o godz. 17:00 w siedzibie Centrum (ul. Strażnicza 1-3 we Wrocławiu, sala 13). Wstęp wolny.
Artur Robert Białachowski, jest asystentem w Instytucie Filologii Germańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego. Doktorant w tamtejszym Instytucie Filologii Germańskiej z dysertacją pt. Kulturpublizistik, Essay, Reportage und Diaristik: Zum schriftstellerischen Werdegang von Karl-Markus Gauß. (pol. Publicystyka kulturowa, esej, reportaż i diarystka: o literackiej karierze Karla-Markusa Gaußa). Główne zainteresowania badawcze to literatura austriacka, szczególnie literatura faktu XX i XXI wieku; historia, kultura i literatura Śląska oraz pisarze związani z Collegium Carolinum w Brunszwiku.
Ludzie Pogranicza
Literatura, kultura i polityka stanowiły przez wieki historyczne przestrzenie w polsko-niemieckim dialogu i wciąż stanowią płaszczyzny dokonujących się w nim spotkań, wymiany i tarć. Niemieckie oświecenie zrodziło w swojej narracji o Polsce krytyczne wyobrażenia, które, ewoluując potem mniej lub bardziej, trwale określiły niemiecki wizerunek Polski i Polaków – często konfrontacyjnie nieprzyjazny – aż po obecne czasy w gruncie rzeczy. Na pewno żywe one były jeszcze w minionym stuleciu.
Warunki dla dialogu, zdolnego zamieniać konfrontację w partnerstwo, nastały dopiero po II wojnie światowej. Obfitował on wtedy we wzloty i upadki, nadzieje i zawody, ale przy wszystkich trudnościach i ograniczeniach, wynikających z dwubiegunowego charakteru ówczesnego świata, był przez obydwie strony uparcie kontynuowany. I tak, jak pod koniec lat 80-tych do zmian dojrzewał świat, tak w latach 1989-1991 doszło też do przełomu w relacjach wolnej Polski ze zjednoczonymi, demokratycznymi Niemcami. Negatywnie nacechowane, nieufne sąsiedztwo przerodziło się w przyjazną współpracę, nawet jeśli bywa ona, jak to się dzieje obecnie, wystawiana na ciężką próbę
Poszczególne wykłady z cyklu „Ludzie pogranicza” traktują o wybitnych aktorach polsko-niemieckiego dialogu, „wielkich latarnikach” wzajemnego otwierania się Niemców i Polaków na siebie w tym czasie. Byli i są to ludzie pióra, snujący wizje przyszłości, którzy kształtowanie naszych wzajemnych dobrych relacji traktowali i traktują jako zadanie – żyli i żyją nim w myśl sformułowanego przez Huberta Orłowskiego dla Poznańskiej Biblioteki Niemieckiej motta: „Sąsiedztwo zobowiązuje”.
Serdecznie zapraszamy!