Strona wykorzystuje pliki cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Prywatności.

Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookie w Twojej przeglądarce lub konfiguracji usługi.

Zamknij
Polish (Poland)Deutsch (DE-CH-AT)English (United Kingdom)

WBZ

Archiwum
WBZ

WBZ

Donnerstag, 10 November 2011 01:45

Klucze / Die Schlüssel (1972)

Projekcja filmu Klucze”

w ramach konferencji „Kino polskie i niemieckie na pograniczu kultur”

W dniu 24 listopada 2011 roku zapraszamy na projekcję filmu „Klucze” Egona Günthera, która otworzy konferencję o obrazie stosunków polsko-niemieckich w kinematografii obu krajów. Trzy dniowe spotkanie naukowe organizują Centrum im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego oraz Instytut Nauk o Mediach Uniwersytetu w Trewirze.


die-schluesselFilm Klucze z 1972 roku, w reżyserii Egona Günthera, opowiada o dwojgu Niemcach z NRD wyruszających w podróż wakacyjną do Polski. Ric jest robotnicą bez większych ambicji zawodowych, Klaus to zdolny student matematyki. Wyjazd ma służyć temu, aby para lepiej się poznała. Na lotnisku Schönefeld w Berlinie czeka ich pierwsza niespodzianka – dopiero co poznane polskie małżeństwo, udające się w podróż do Paryża, pozostawia Niemcom klucze do swojego mieszkania w Krakowie. Pobyt w tym mieście jest okazją do ciekawych obserwacji obyczajowych, wynikających z odrębności kulturowych. „Polacy są bardziej na luzie” – tym zdaniem widz niemiecki zostaje przygotowany na spotkanie z mieszkańcami sąsiedniego kraju, których ma lepiej poznać. Tytułowe „klucze” to bowiem nie tylko przedmiot materialny, ale przede wszystkim symboliczny – mają otworzyć drzwi do zrozumienia kraju leżącego blisko, politycznie „zaprzyjaźnionego”, ale przecież obcego.

Film powstał w ciekawej sytuacji historycznej. W 1972 roku otwarto bowiem granicę między Polską a NRD, co łączyło się z masowym ruchem turystycznym w obie strony, który trwał do 1980 roku (wtedy – w związku z powstaniem „Solidarności” – wprowadzono obowiązek zaproszeń). W 1972 roku liczba Polaków wyjeżdżających do NRD wzrosła w porównaniu z rokiem 1971 blisko pięćdziesięciokrotnie, zainteresowanie Polską ze strony Niemców również było duże. Z otwarcia granic korzystali też reżyserzy obu państw. Jako jeden z pierwszych „dyskretny urok NRD” przedstawił w opętaniu (1972) wrocławski twórca Stanisław Lenartowicz, „urok polskości” ukazał Egon Günther w Kluczach.

Przed seansem odbędą się dwie prelekcje. O znaczeniu filmu w historii kinematografii NRD opowie prof. Ralf Schenk, a interesującą historię produkcji i cenzury filmu przybliży Evelyn Hampicke z Bundesarchiv-Filmarchiv w Belinie.

Po projekcji odbędzie się spotkanie z reżyserem Egonem Güntherem, które poprowadzi prof. Andrzej Gwóźdź.

Projekcja odbędzie się w czwartek 24 listopada w Dolnośląskim Centrum Filmowym
w sali „Lalka” o godz. 18.00. Film w wersji oryginalnej z polskimi napisami.

WSTĘP WOLNY!

Klucze, NRD 1972

reż. Egon Günther, scen. Egon Günther, Helga, Schütz, zdj. Erich Gusko, muz. Czesław Niemen, wyst. Jutta Hoffmann, Jaecki Schwarz, Magda Zawadzka, Jerzy Jogalla, Jadwiga Chojnacka, Leon Niemczyk, Anna Dziadyk, Wolfgang Greese; 93 min.


Międzynarodowa Konferencja Interdyscyplinarna

Kino Polskie i Niemieckie na pograniczu kultur

Wrocław, 24-26 listopada 2011 r.

Międzynarodowa konferencja interdyscyplinarna „Kino polskie i niemieckie na pograniczu kultur” jest częścią projektu realizowanego przez Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego

i Instytut Nauk o Mediach Uniwersytetu w Trewirze, finansowanego przez Polsko-Niemiecką Fundację na rzecz Nauki.

U założeń projektu i organizowanej konferencji leży konstatacja, że kino niemieckie należy do słabo w Polsce opisanych, ale też w Niemczech wiedza o kinematografii polskiej wykazuje znaczne deficyty. Odnosi się to również do ich wzajemnych relacji, inspiracji i oddziaływań. Celem konferencji jest wiec szerokie przedstawienie kontekstów związanych ze stosunkami polsko-niemieckimi w kinie, zarówno w odniesieniu do historii, jak i dnia dzisiejszego.

Inauguracja konferencji, związana z projekcją filmu Klucze, nastąpi w czwartek o godz. 18.00 w Dolnośląskim Centrum Filmowym. Podczas kolejnych dwóch dni obrady będą się odbywać w Centrum im. W. Brandta. W konferencji uczestniczyć będą naukowcy z Niemiec, USA i Polski. Wystąpienia prelegentów będą tłumaczone konsekutywnie i symultanicznie.

Na wydarzenia w ramach konferencji – w tym na projekcję filmu Klucze – wstęp wolny


Plan konferencji:

24.11 (czwartek), godz. 18.00-21.30:

  • otwarcie konferencji w Dolnośląskim Centrum Filmowym (ul. Piłsudskiego 64a)
  • projekcja filmu Klucze (reż. Egon Günther, NRD 1972)
  • rozmowa z reżyserem Egonem Güntherem

25.11 (piątek), godz. 9.00-19.30:

  • obrady panelowe w Centrum im. Willy’ego Brandta (ul. Strażnicza 1-3)


26.11 (sobota), godz. 9.00-14.00:

Organizatorzy:

Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego

Instytut Nauk o Mediach Uniwersytetu w Trewirze

Polskie Towarzystwo Kulturoznawcze

Odra-Film

Instytut Goethego w Krakowie

Bundesarchiv-Filmarchiv

DEFA-Stiftung

Konferencja finansowana przez:

Polsko-Niemiecką Fundację na rzecz Nauki

Fundację Współpracy Polsko-Niemieckiej

Polski Instytut Sztuki Filmowej

Miasto Wrocław

 

 

Koordynacja konferencji:

Andrzej Dębski

Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego

Ul. Strażnicza 1-3

50-206 Wrocław

e-mail: Diese E-Mail-Adresse ist gegen Spambots geschützt! JavaScript muss aktiviert werden, damit sie angezeigt werden kann.

Centrum_W._Brandta_Logo


Uni_Trier-Logo


PTK_Logo_black  Odra-Film-male
Goethe_Instytut_Logo_Claim_horizontal_black

 

Bundesarchiv




PNFN_Logo


FWPN__Logo
PISF_Logo_male2  DEFA_Stiftung_Logo_transparent

Miasto_Wrocaw_Logo

Donnerstag, 03 November 2011 06:12

Po spotkaniu z Ullą Lachauer

Prezentacja_Rajska_Ulica_Ulli_Lachauer_326 października br. w kluboksięgarni Falanster na ul. Św. Antoniego, odbyła się prezentacja książki Ulli Lachauer Ulica Rajska.


Spotkanie z samą autorką moderował dyrektor Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta - prof. Krzysztof Ruchniewicz, a dwujęzyczna dyskusja była dla polskich słuchaczy tłumaczona.

Ulica Rajska, wydana w Polsce w 2011 roku przez wydawnictwo „Pogranicze”, w Niemczech kilka lat wcześniej, to książka opowiadająca o życiu Leny Grigoleit, chłopki urodzonej na terenie tzw. Pruskiej Litwy lub Litwy Mniejszej, nad Niemnem. Zarówno te tereny – dla wrocławian skupionych na Śląsku prawie nieznane, jak

i sama identyfikacja narodowa Leny – mówiącej o sobie „Pruska Litwinka” wywołały duże zainteresowanie.

Na spotkaniu mieliśmy okazję usłyszeć kilka obszernych fragmentów z książki – także po niemiecku. Był to zabieg konieczny, gdyż jednym z walorów Ulicy Rajskiej jest niepowtarzalny język – dialekt, którym posługiwała się Lena. W polskim przekładzie dialekt został zastąpiony językiem potocznym, czasem ze zmieniony szykiem zdań. Przytoczone fragmenty pokazały wyraźnie ile ciekawych historii opowiada książka, jak niezwykłe było życie Leny, a zarazem całej społeczności zamieszkującej Okręg Kłajpedy, gdyż Lena jest w książce pewnego rodzaju vox populi, głosem zbiorowości, z której niestety pozostała tylko ona jedna.  A więc przede wszystkim – kwestie narodowościowe. Nieustanny konflikt między tymi, którzy definiowali się bardziej jako Litwini, a tymi, którym bliżej było do Niemców – pokazany na przykładzie dwóch adoratorów Leny.

Następnie – wojna i związane z nią tragedie, wywozy na Syberię, utrata rodziny i majątków, a także powroty i ponowne spotkania. Kilka historii z wczesnego dzieciństwa Leny – o tym, że nie chciała jeść zupy, a jej brat był wzorem posłusznego dziecka, który czekał na swoją karę nawet, gdy rodzice dawno zapomnieli o przewinie. Wszystko to buduje niezwykle barwny obraz prusko-litewskiego obszaru nad Niemnem, relacji sąsiedzkich na wsi, rodzinnych, spokojnych lub tragicznych dni, świata, który odszedł już bezpowrotnie.

            Ulla Lachauer opowiadała dużo o samym zbieraniu materiału do książki, a więc o swoim spotkaniu i relacjach z Leną Grigoleit. Pisarka i dziennikarka spędziła wiele dni pracując na polu z Leną, pomagając jej w gospodarstwie i słuchając wielu opowiadanych przez nią historii. Ponieważ książka napisana jest w pierwszej osobie, nasunęły się oczywiste pytania o sam – trudny do zdefiniowania – gatunek książki. Czy jest to opracowana historia mówiona, reportaż, wspomnienia, biografia? Ile w książce fikcji, a ile dokumentu, ile interwencji pisarza? Sama autorka opowiedziała się za określeniem Ulicy Rajskiej nazwą: powieść dokumentalna.

Warto na koniec wspomnieć o niezwykłej popularności książki w Niemczech (wydanej tam w 1996 roku), która zdziwiła nawet autorkę – Lena Grigolet niestety nie dożyła publikacji. Ulica Rajska wypełnia bowiem lukę zarówno historyczną jak i geograficzną, opowiadając o zapomnianych czasach i zapomnianym miejscu, ciekawych także dla polskiego czytelnika.

AK

Konferencja_mioszowska_13-15.10.2011_101W ramach trwającego Roku Miłoszowskiego, upamiętniającego setną rocznicę urodzin poety, Katedra Germanistyki Centrum im. Willy’ego Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego wspólnie z Nord-Ost-Institut z Lüneburga – Institut für Kultur und Geschichte der Deutschen in Nordosteuropa e.V. – na Uniwersytecie w Hamburgu w dniach 13-15 października 2011r. zorganizowała konferencję poświęconą twórczości Noblisty. Jej organizację wsparły Ośrodek Kultury i Sztuki oraz Wydział Kultury Urzędu Miejskiego we Wrocławiu.

Dla uczestniczących w sympozjum germanistów, polonistów, slawistów, historyków z Polski, Niemiec, Austrii i Szwajcarii problem recepcji bogatego dorobku eseistycznego i poetyckiego w niemieckim kręgu kulturowym, był jedynie punktem wyjścia do wieloaspektowych rozważań nad miejscem Czesława Miłosza w szeroko pojętym dyskursie intelektualnym ubiegłego wieku. Otwierając sympozjum prof. Marek Zybura poszerzył ramę recepcyjna twórczości polskiego poety, podkreślając, iż przekracza ona wiek XX: „Urodzony w 1911 – zmarły w 2004 roku był Czesław Miłosz człowiekiem końca XIX, początku XXI, i w całej pełni tzw. krótkiego XX stulecia, jeśli przyjąć za Hannah Arendt i Erikiem Hobsbawmem, że jego datami granicznymi są lata 1914-1991”. Tytuł sympozjum – Czesław Miłosz zwischen Geist und Macht im „Jahrhundert der Extreme“/Czesław Miłosz: duch i władza w „wieku skrajności” – uwypukla jedynie pole napięć rozpięte między „duchem” a „władzą”, z którego wyrosło pisarstwo autora Traktatu poetyckiego i które można nazwać świadectwem nieustannego poszukiwania odpowiedzi na związane z nim wyzwania.

Problem dyskursywnych i poetyckich reakcji Miłosza na „dwa bliźniacze totalitaryzmy” (Marek Zybura), komunistyczny i narodowosocjalistyczny, które stygmatyzowały dwudziestowieczną historię regionu Europy Środkowej został umieszczony w szerokim kontekście wyzwań, przed jakimi stanęli wszyscy europejscy intelektualiści. Bogata eseistyka polityczna autora Zniewolonego umysłu analizowana była nie tylko w kontekście klasycznych teorii totalitaryzmu autorstwa Hannah Arendt i Theodora Adorno, lecz także filozoficznych i socjologicznych analiz systemów totalitarnych Raymonda Arona, eseistyki oraz antytotalitarnej trylogii powieściowej Manès’a Sperber’a (Werner Nell), a także kanonicznych antyutopii Jewgienija Zamiatina i Georga Owella (Heinrich Olschowsky).

W równie szerokiej perspektywie nakreślony został Miłoszowski obraz Rosji i Niemiec, zapisany w polskiej pamięci kulturowej XIX w. Z jednej strony polski poeta jednoznaczne odrzuca imperialny dyskurs Rosji przed- i porewolucyjnej, którego przedłużeniem jawi się kolonialna polityka Związku Radzieckiego wobec państw regionu środkowoeuropejskiego po 1945 r., z drugiej strony „słowiańska dusza”, której synonimem jest szary człowiek, a którą Miłosz zna z rosyjskiej literatury XIX w., pozwala mu postrzegać mieszkańców Europy Środkowej i „zwykłych” Rosjan, jako wspólnotę uciśnionych (Alfred Gall). Miłoszowski dyskurs o Europie Środkowej pozostaje w ścisłym związku z obrazem własnego kraju, o którego losach przesądziło położenie między Rosją a Niemcami. Przy tym sens nasycenia pozytywnego, bądź negatywnego tak obrazu rosyjskości, jak i niemieckości daje się zdefiniować jedynie w zderzeniu z polskością. Tam, gdzie mowa o konkretnym kontekście historycznym, jak np. w przypadku wydarzeń z 1 i 17 września 1939 r., optyka polskiego poety dostrzega w nich jednoznacznie czwarty rozbiór Polski. Jednak już porównanie przedwojennych polskich miast i miasteczek z rosyjskimi metropoliami, nie pozostawia wątpliwości, że te pierwsze cechowała prowincjonalność, natomiast w tych drugich dominował wielkomiejski duch kosmopolityzmu. W przypadku Niemiec o zmianie ramy percepcyjnej decyduje podobnie jak w przypadku rosyjskich metropolii opozycja niemieckie/europejskie. Będące synonimem niemieckości „Recht” i „Ordnung” zostają uchylone, gdy krajobrazy znad Górnego Renu, w okolicy położonego na granicy niemiecko-szwajcarskiej Schaffhausen, pozwalają na rozpoznanie w nim toposów kultury europejskiej. (Alois Woldan). Nakreślony obraz niemieckości, jak i pełen ambiwalencji dialog z heglowskim obrazem świata, który mimo swojego krytycyzmu wobec heglowskich wizji dziejów (legitymizujących „wyroki historii”, w tym także wykluczenie z niej dziewiętnastowiecznej Polski), odwoływał się do centralnych kategorii heglowskiej filozofii, zyskał nowe znaczenia, po spojrzeniu nań przez pryzmat nomadycznej tożsamości autora Doliny Issy (Wolfgang Schlott).

Niezwykle interesującym i złożonym kompleksem tematycznym okazał się problem tożsamości poszukującej, nie pogodzonej z koniecznością wyboru między polskością a litewskością oraz powtórzeniem w II połowie XX w. wykluczenia regionu Europy Środkowej z europejskiego dyskursu. Znaczenie i kompleksowość kwestii literackiego samookreślenia, wykreowania „tożsamości narracyjnej” korespondującej z hybrydyczną, czy transkulturową tożsamością polskiego autora, ujawniła obecność – nieustannie ją podważających – binarnych opozycji: krajowość vs. polskość (Hans Christian Trepte), pisarze emigracyjni vs. pisarze krajowi (Mirosława Zielińska), polska pamięć kulturowa vs. dialog intertekstowy z kanonem literatury światowej (Gerhard Bauer), Wschód/peryferie, jako synonim melancholii, bezkształtności i braku stabilności i Zachód/centrum, jako jego przeciwstawieństwo (Małgorzata Zemła).

Niemieckojęzyczną recepcję Miłosza można podzielić na trzy okresy: po ukazaniu się Zniewolonego umysłu(w 1953r. równolegle w Paryskiej Kulturze oraz w niemieckim przekładzie), po uhonorowaniu Literacką Nagrodą Nobla w 1980 r. oraz po 2000 r., gdy obok wznowień mogły ukazać się nowe wybory poezji w przekładach Doreen Daume (Christine Fischer). O tej ostatniej dekadzie niemieckiej recepcji Czesława Miłosza można powiedzieć, iż trwa odkrywanie Miłosza-poety, nie pasującego do żadnego z upraszczających stereotypów: antykomunisty, Polaka-katolika, pogrążonego w nostalgii emigranta politycznego (Beata Halicka, Przemysław Chojnowski, Andreas Lawaty). Najlepszym posumowaniem obrad jest konstatacja prof. Rolfa Fiegutha, porównującego poezję natury i jej krajobrazów (Natur- und Lanschaftslyrik) Czesława Miłosza, Friedricha Hölderlina oraz powracającego w swojej prozie i liryce do Niemna i jego dopływów Johannesa Bobrowskiego: „Nie wolno nie doceniać znajomości niemieckiej kultury u wykształconego Polaka generacji Miłosza – nawet w przypadku takiej osoby jak Miłosz, który świadomie lokował swoje sympatie gdzie indziej. (...) Cechy wspólne oraz stanowiące wspólny mianownik kontrasty, które pokazaliśmy, ujawniają europejską wspólnotę, której nie doceniamy czasem w naszej codziennej wyspecjalizowanej pracy literaturoznawczej, a która istnieje nawet wśród poetów i wierszy, którzy w pewnym sensie stoją do siebie odwróceni tyłem”.

 



 

dr Mirosława Zielińska, Katedra Germanistyki CSNE UWr

 

 


Montag, 24 Oktober 2011 06:51

Johannes Schmid

Johannes_Schmidt_Foto_Brigitte_SporrerJohannes Schmid (urodzony w 1973) studiował teatrologię i filmoznawstwo, germanistykę, historię sztuki oraz muzykologię w Ratyzbonie, Erlangen i Monachium. Podczas studiów pracował jako asystent reżysera w teatrach w Monachium, Kolonii, Coburgu i Landshut.

Po pierwszych próbach reżyserskich w ramach studiów, Johannes Schmid od 2000 r. reżyserował przedstawienia min. dla teatrów: Das Kleine Theater – Kammerspiele Landshut, Die Pasinger Fabrik/Münchens kleinstes Opernhaus, Das Münchner Teamtheater, Die Münchner Schauburg – Theater der Jugend, Das Pfalztheater Kaiserslautern  i Das Rheinische Landestheater Neuss. Był reżyserem min. takich dzieł jak „Dziś wieczorem: Lola blau“ Kreislera, komedii barokowej „Zielony gil“ Tirso de Molina, minimusicalu „Babytalk“, opery „Don Pasquale“ Gaetano Donizetti’ego oraz „Shockheaded Peter“. Jego inscenizacja „Trzy życzenia“ została wyróżniona nagrodą jury uczniowskiego podczas Bawarskich Dni Teatru w 2006 r., zaś przedstawienie „Mały Trol“ zostało zaproszone na 9 Niemieckie Spotkania Teatrów Dziecięcych i Młodzieżowych w Berlinie. Za „Odyseję“ został uhonorowany nagrodą ‚TZ-Rosenstrauß des Jahres’ w roku 2007.

Poza działalnością teatralną Johannes Schmid zajmuje się również produkcją filmów w swojej własnej wytwórni schlicht und ergreifend (Budweg/Schmid GbR). W 2003 schlicht und ergreifend wyprodukowała debiut kinowy reżysera Gila Mehmerta, dziwaczną komedię „Z głębi pokoju“, którą w niemieckich kinach można było oglądać zimą 2004/2005 i za którą Schmid został wyróżniony Bawarską Nagrodą Filmową dla najlepszej produkcji filmu debiutanckiego.

W 2006 Schmid zrealizował swój własny filmowy debiut reżyserski – pełnometrażowy film dla dzieci „Głupia czapka!“, finansowany przez BKM/Kuratorium junger deutscher Film, Mitteldeutsche Medienförderung oraz die Medienboard Berlin-Brandenburg. Światowa prapremiera filmu odbyła się w 2007 roku podczas 57 Międzynarodowego Festiwalu Filmowego w Berlinie, gdzie został on oceniony jako szczególnie wartościowy oraz otrzymał min. Nagrodę Mediów Dziecięcych „Biały słoń“ w kategorii „Najlepsza reżyseria“. Film „Głupia czapka“ ukazał się na ekranach niemieckich kin 24 kwietnia 2008r.

Obecnie Johannes Schmid mieszka w Monachium.

Więcje informacji na: http://www.schmidjohannes.de/index.php?id=5

<< Start < Zurück 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Weiter > Ende >>
JPAGE_CURRENT_OF_TOTAL