
Agnieszka Grzeszczuk
Prezentacja książki "Leksykon Działaczy Zjednoczenia Polskich Uchodźców w Republice Federalnej Niemiec (1951-1993)"
Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. Willy'ego Brandta UWr zaprasza na spotkanie z dr. Łukaszem Wolakiem, autorem publikacji "Leksykon Działaczy Zjednoczenia Polskich Uchodźców w Republice Federalnej Niemiec (1951-1993)". Spotkanie odbędzie się w środę, 23 stycznia 2019 o godz. 17:00 w sali nr 13 w Siedzibie CSNE (ul. Strażnicza 1-3).
Obecność szeroko rozumianej grupy Polaków w Niemczech jest związana z wielowiekowym trwaniem tej społeczności w kraju sąsiada. Zakończenie II wojny światowej oraz okres zimnej wojny na długie lata przemodelował jej strukturę. Do wspomnianej niemieckiej Polonii dołączyły kolejne grupy Polaków w tym polscy dipisi i uchodźcy wojenni oraz uchodźcy z PRL, którzy zdecydowali się pozostać na terenie Zachodnich Niemiec.
Zmiana powojennej rzeczywistości sprawiła, że wspomniane grupy żywo przystąpiły do organizowania własnych struktur organizacyjnych. Wiele z nich nie przetrwało próby czasu. Centralna organizacja polskich dipisów - Zjednoczenie Polskie w Niemczech - przetrwała jedynie trzy lata. Długo poszukiwano potrzebnego konsensusu. Nadzieja na utworzenie nowej organizacji pojawiła się z początkiem lat 50-tych. Zbiegła się ona z uchwaleniem przez rząd w Bonn ustawy o bezpaństwowcach oraz ratyfikowaniem Konwencji Genewskiej o uchodźcach. W tym samym czasie budowane oddolnie struktury organizacyjne przyszłej organizacji przyczyniły się do utworzenia nowej centrali organizacyjnej polskich uchodźców - Zjednoczenia Polskich Uchodźców (ZPU).
Przez blisko cztery dekady członkowie i działacze ZPU starali się swoją aktywnością zagospodarowywać działalność polskich uchodźców w RFN. Pod wieloma względami tworzyli niezwykłą mozaikę, której obraz w pełni oddaje przekrój społeczny całego powojennego środowiska Polaków. W tej grupie znaleźli się ludzie wykształceni i niewykształceni, pracujący i niepracujący, zdrowi i chorzy, z rodzinami i bez nich, zaangażowani w centralne struktury organizacyjne i szeregowi członkowie, osoby związane z emigracyjnymi stronnictwami politycznymi i niezwiązane z żadnym ugrupowaniem, dziennikarze i pisarze, prawnicy i osoby odbywające w przeszłości różne wyroki, oficerowie zawodowej służby wojskowej i tacy, którzy żadnych przeszkoleń nie przechodzili, byli więźniowie obozów koncentracyjnych oraz jeńcy wojenni i tacy, którzy do Niemiec uciekli z PRL, a także żołnierze Wojska Polskiego i osoby związane z działalnością konspiracyjną w okupowanym kraju, osoby walczące z okupantem i kolaboranci, osoby współpracujące z wywiadami bloku wschodniego i zachodniego oraz takie, które z żadną z tych instytucji nie współpracowały. Elementem spajającym – wspólnym – to środowisko była niechęć do komunistów i Armii Czerwonej, która stacjonowała nad Wisłą. Organizacja – a przez to jej członkowie i działacze – mimo pewnej izolacji, nie uchroniła się przed wpływem „nowych” uchodźców politycznych z komunistycznej Polski. Ten stan rzeczy trwał przez całe cztery dekady aż do największej fali tzw. solidarnościowej. Przez wszystkie lata jej istnienia za sprawą członków i działaczy kumulowały się w jej szeregach różne poglądy, opinie, interesy, sposoby i kierunki działalności. Sami działacze nie uniknęli również inwigilacji przez komunistyczne i zachodnie służby wywiadowcze. Te wszystkie elementy bezpośrednio przełożyły się na obraz tego środowiska. Współcześnie wiele z tych osób zostało niesłusznie zapomnianych. Autor niniejszej publikacji stara się w możliwe najpełniejszej formie przywrócić wiele z tych osób na karty historii.
---------
Dr Łukasz Wolak - historyk i dokumentalista, absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego. Pracę doktorską pt. „Dzieje Zjednoczenia Polskich Uchodźców w Republice Federalnej Niemiec w latach 1951-1990”, realizowaną pod kierunkiem prof. dr. hab. Krzysztofa Ruchniewicza obronił w Instytucie Historycznym UWr. w 2012 roku. Jego zainteresowania koncentrują się wokół problematyki: Polaków w Niemczech po 1945 r., polskich organizacji emigracyjnych po II wojnie światowej, działaczy emigracyjnych w Niemczech po 1945 r., historii sportu- sztuki walki w Polsce (karate), grabieży dóbr kultury w czasie II wojny światowej, przestępstw wobec dóbr kultury w PRL i tajnych służb.
Plakat do POBRANIA
---------
(źródło: fotografia wykorzystana w materiałach promocyjnych pochodzi ze zbiorów własnych autora)
newsletter CSNE
Newsletter CSNE
Z nadejściem 2019 roku Centrum im. Willy'ego Brandta rozpoczęło publikację nowego biuletynu, informującego o swojej działalności. Biuletyn ten będzie pojawiał się trzy razy w roku - w styczniu, kwietniu oraz lipcu. Każdy zainteresowany otrzymywaniem od nas biuletynu może zapisać się do naszej listy mailingowej NEWSLETTER WBZ. Jeżeli chcesz otrzymywać krótkie powiadomienia o zbliżających się wydarzeniach organizowanych przez CSNE wystarczy zaznaczyć listę EVENTS.
ZAPISZ SIĘ na wybraną listę! | SIGN UP for our newsletter!
Biuletyn CSNE można również pobrać w formie PDF | Download as PDF file:
Przetwarzanie danych osobowych
Zapisując się na wybrane listy mailingowe wyrażam zgodę, w rozumieniu Art. 4 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) z dnia 27 kwietnia 2016 r. (Dz.Urz.UE.L Nr 119, str. 1), na przetwarzanie moich danych osobowych przez Uniwersytet Wrocławski, pl. Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław, w następujących celach związanych z informowaniem o działalności CSNE im. Willy’ego Brandta. Zebrane dane osobowe (adres e-mail) służą do powiadamiania o organizowanych przez CSNE wydarzeniach, konferencjach, warsztatach, wykładach, spotkaniach autorskich i innej działalności naukowo-badawczej.
Przyjmuję do wiadomości, że:
- Administratorem, zobowiązanym do zapewnienia, aby przetwarzanie moich danych osobowych odbywało się zgodnie z przepisami jest Uniwersytet Wrocławski, pl. Uniwersytecki 1, 50-137 Wrocław;
- Administrator powołał inspektora ochrony danych, z którym można się skontaktować poprzez adres e-mail: This e-mail address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it ;
- Moje dane przetwarzane są w następujących celach związanych z informowaniem o działalności CSNE im. Willy’ego Brandta. Zebrane dane osobowe (adres e-mail) służą do powiadamiania o organizowanych przez CSNE wydarzeniach, konferencjach, warsztatach, wykładach, spotkaniach autorskich i innej działalności naukowo-badawczej.
- Moje dane osobowe (adres e-mail) nie będą udostępniane żadnym kategoriom odbiorców.
Ponadto, przyjmuję do wiadomości, że:
- Mój adres e-mail będzie przechowywany do momentu wycofania przeze mnie zgody, które nastąpi po wysłaniu wiadomości : „wypisz mnie/unsubscribe”.
- Mam prawo do żądania od administratora dostępu do moich danych osobowych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania lub prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania, a także prawo do przenoszenia danych. Zdaję sobie jednak sprawę, że moje uprawnienia mogą być ograniczone przez szczególny przepis prawa;
- Mam prawo do cofnięcia zgody, stanowiącej podstawę prawną przetwarzania, w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem;
- Mam prawo wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych;
- Podanie danych osobowych (adresu mailowego) jest dobrowolne.
- Moje dane nie będą poddawane zautomatyzowanemu podejmowaniu decyzji,
- Moje dane nie będą poddane profilowaniu, czyli ocenie niektórych czynników osobowych.
Czytaj więcej na temat polityki prywatności na Uniwersytecie Wrocławskim.
Warsztaty sieci badawczej BEAR Jeana Monneta
W dniach 29-30 listopada 2018 roku w siedzibie Centrum odbyły się warsztaty pt. „Różnorodność i suwerenność na obszarze między Unią Europejską a Rosją.” Wzięli w nich udział naukowcy zajmujący się stosunkami UE-Rosja, którzy są członkami sieci badawczej BEAR Jeana Monneta (między UE a Rosją) oraz polscy badacze zajmujący się tą problematyką. Zapraszamy na krótką fotorelację.
Więcej zdjęć z GALERII.
Orbis Wratislaviae. Wrocław w relacjach dawnych i współczesnych

Jak możemy przeczytać w jednej z recenzji przygotowanej przez historyka prof. Przemysława Wiszewskiego, „Widzimy w niej Wrocław w wielu odsłonach, ale przede wszystkim w wielu oczach. Wrocław piękny i różnorodny, jak różnorodni byli ci, którzy tu przybywali i mieszkali”.
Antologia, pięknie wydana, ponad 300-stronicowa i bogato ilustrowana grafikami i fotografiami (niekiedy po raz pierwszy publikowanymi), to ponad 70 różnych relacji, z których wyłania się wizerunek miasta zachowany w tekstach pisanych – wspomnieniach, dziennikach, listach i poezji. Są to zarówno teksty dawne, począwszy od opisu zachowanego w „Kronice” Hartmanna Schedla, po teksty współczesne z początków XXI w. Wśród autorów relacji znajdziemy zarówno Polaków, jak i Niemców, ale także przedstawicieli innych narodowości, jak np. Johna Quincy Adamsa, prezydenta USA. Wiele relacji dotyczy sytuacji, w jakiej znalazło się miasto po 1945 r. w związku ze zmianą przynależności państwowej.
Zapraszamy do wysłuchania rozmowy red. Kamili Jasińskiej z prof. Krzysztofem Ruchniewiczem dla Radia Wrocław [TUTAJ].
Z redaktorami antologii – prof. Krzysztofem Ruchniewiczem oraz prof. Markiem Zyburą – będzie można się spotkać już w piątek 30 listopada o godz. 16.00 podczas Wrocławskich Targów Dobrych Książek (Hala Stulecia, Wrocław, ul. Wystawowa 1, Sala Zielona).
Książka ukazała się przy finansowym wsparciu Niemieckiego Towarzystwa Kulturalno-Społecznego we Wrocławiu. Partnerem wydawniczym jest Strefa Kultury Wrocław
Witold Wirpsza dwukrotnie, 3.12.2018
Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich im. W. Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego oraz księgarnia Tajne Komplety zapraszają na dwa „urodzinowe” spotkania z twórczością i biografią - zwłaszcza jej słabiej znanymi niemieckimi wątkami - Witolda Wirpszy. 3 grudnia (poniedziałek) o godz. 16.00 w CSNE im. W Brandta UWr odbędzie się panel pt. „Homo vagus. O berlińskim okresie Witolda Wirpszy (i nie tylko)” z udziałem prof. Leszka Szarugi (UW), prof. Marka Zybury (CSNE UWr) i dr. Piotra Przybyły (CSNE UWr). Tego samego dnia o godz. 18.00 w księgarni Tajne Komplety organizujemy spotkanie autorskie z Leszkiem Szarugą, synem Witolda Wirpszy. Serdecznie zapraszamy!
„Homo vagus. O berlińskim okresie Witolda Wirpszy (i nie tylko)”
CSNE im. W. Brandta Uniwersytetu Wrocławskiego
ul. Strażnicza 1-3, sala 43
3.12, godz. 16.00
Leszek Szaruga czyta w Tajnych Kompletach
Przejście Garncarskie 2
3.12, godz. 18.00